7 disruptieve zorginnovatie-voorspellingen voor 2016 deel 2

22 januari 2016

In één van mijn blogposts in 2013 beschreef ik 7 trends rondom exponentiële technologieën die de zorg op z’n kop gaan zetten. Zijn deze trends nog steeds actueel? En wat staat ons in 2016 te wachten? In deel 1 deed ik voorspellingen over diagnostiek op afstand, serieuze health apps en de inzet van sensoren en wearables. In deel 2 mijn andere voorspellingen voor dit jaar.

Voorspelling 4: zorgrobots worden sociaal

In 2013 nam ik uit de VS een autonoom robot-dinosaurusje mee naar huis. Mijn kinderen hebben veel plezier van haar gehad. Nu ‘leeft’ ze in ons Futurelab. Dat dit toen pas het begin was, wist ik. Toch gaat het met de opkomst van robots sneller dan ik verwachtte. Best wel een beetje eng hoe zij op drie thema’s ons leven binnen wandelen, en toch ook kansrijk en spannend.'Toch gaat het met de opkomst van robots sneller dan ik verwachtte. Best wel een beetje eng hoe zij op drie thema’s ons leven binnen wandelen'

De robot als huisvriend

Volgende maand worden de eerste ‘Pepper’ robots verwacht. Deze robot - volledig uitverkocht binnen 10 minuten! - is gemaakt door dezelfde firma die ook de basis voor Zora maakte. Zora, die afgelopen jaar ook op ons Congrestival aanwezig was en inmiddels in meerdere verzorgingshuizen ter vermaak of als beweegcoach van bewoners ‘werkt’.

Maar Pepper gaat verder. Pepper is de eerste echte sociale robot die emoties heeft. Dat wil zeggen, Pepper kan menselijke emoties herkennen en zijn (of haar?) gedrag hieraan aanpassen. Pepper is daarmee zo ontworpen dat deze letterlijk als ‘huisvriend’ moet kunnen fungeren. Een oplossing voor eenzaamheid of juist een veroorzaker? U mag het zeggen.

Robot Pepper, afbeelding van Aldebaran Robotics

De robot als butler en bewaker

En Pepper krijgt in 2016 ook een ‘broertje’ genaamd Romeo. Deze robot is 140 cm groot en ontwikkeld in samenwerking met Europese bedrijven. Hij is bedoeld als ‘butler’.

Romeo is voorlopig alleen nog beschikbaar voor onderzoeksdoeleinden, maar hij is zeker niet de enige. Zo verwacht ik in september van dit jaar ‘Buddy’, een robotmaatje dat je kan assisteren (en gezelschap houden) met koken, je huis kan bedienen en zelfs je huis in de gaten houdt als je er zelf niet bent. En specifiek voor de ouderenzorg voorspel ik dat we meer gaan horen van de aan Rockstart Digital Health verbonden TinyBots en de in Nederland ontwikkelde Robot LEA (Lean Elderly Assistant) in de vorm van een rollator. Deze autonome robots kunnen ouderen helpen zo lang mogelijk zelfstandig te blijven.

Robot Romeo, afbeelding van Aldebaran Robotics

De robot als lichaamshulp

Ten slotte vond ik wat betreft robots het erg spannend te zien hoe de Nederlandse dwarslaesie patiënt Ruben uit Nijmegen het in december 2015 via crowdfunding voor elkaar kreeg zijn eigen Exoskelet te kopen. Hij wilde dit omdat hij dankzij dit robotpak weer zelf kon lopen. Ondanks dat ik verwacht dat dit soort ondersteunende robots in 2016 weer een stukje betaalbaarder worden, zal de echte doorbraak nog even op zich laten wachten.

Voorspelling 5: Big Data en Artificial Intelligence wordt grijpbaar

Artificial Intelligence (AI) gaat van waarde zijn als Decision Support Tool. In 2016 gaan we van deze digitale ondersteuningsmogelijkheden steeds meer concrete toepassingen zien. Zo kan supercomputer IBM Watson sinds kort ook ‘zien’ om zelfstandig radiologiebeelden te beoordelen. AI ondersteunt op deze manier de radioloog live bij het beoordelen van beelden, zie video.

Ook de patiënt krijgt in 2016 met de mogelijkheden van AI en big data te maken. Zo wordt dit jaar de consumentenversie verwacht van de eerste aan IBM Watson gekoppelde app voor de Apple Watch. Deze coacht helemaal zonder tussenkomst van een zorgverlener of mens de drager proactief om diens gedrag te beïnvloeden. Dit is pas de eerste app. Velen zullen er volgen, waarbij zonder tussenkomst van de mens algoritmen beslissingen nemen.

Voorspelling 6: toekomst geneeskunde zit in voorspelling

De belangrijkste voorspelling die ik op het gebied van genen en nanotechnologie deed in 2013, was dat de toekomst van de geneeskunde in toenemende mate in de voorspelling ligt. 
Hiervoor is de verbinding met DNA cruciaal. In combinatie met nano- en andere diagnosetechnologie ontstaan nieuwe, veel goedkopere manieren om diagnoses te doen, zelfs mobiel. 

Een bijzonder voorbeeld is de ontwikkeling van Dr. Anita Goel met haar ‘Gene-RADAR’. Zij voert anno 2016 diagnoses van bijvoorbeeld HIV of Ebola uit op een revolutionaire manier

Voorspelling 7: alle domotica gaat online

De Amerikaanse uitvinder en zakenman Ray Kurzweil was in 2013 ook al aawezig op FutureMed. Hij deed vorig jaar een nieuwe, en ook best verontrustende voorspelling. Helemaal als je bedenkt dat hij bekend staat vanwege zijn nauwkeurige voorspellingen tot op heden. Hij verwacht dat in 2030 ons brein in directe verbinding staat met het internet, en wel via nanobots in onze hersenen.'Ray Kurzweil verwacht dat in 2030 ons brein in directe verbinding staat met het internet, en wel via nanobots in onze hersenen'

Zo ver zal het in 2016 nog niet komen denk ik. Wat wel in toenemende mate om ons heen zal gebeuren, is het connected maken van ongeveer alles wat je je kunt bedenken. Van een slimme ijskast tot tandenborstel, van thermostaat tot auto. In razendsnel tempo vormt het ‘Internet of things’ zich. 

Zelf doe ik thuis, en doen wij in het Futurelab bij FocusCura al testen met de allernieuwste domotica-mogelijkheden waarbij je middels spraaksturing je woning kunt bedienen. Van het openen van je voordeur, aan- of uitschakelen van je lichten tot aan het verwarmen van je woning. Allemaal mogelijk zonder dat er ook nog maar een elektrotechnische installateur aan te pas hoeft te komen. 

In 2016 voorspel ik dat deze technologieën - met name onder leiding van Apple, Google, Samsung - onze huiskamers verder binnentreden. En dat gaat ook voor de ouderenzorg kansen bieden, zoals uit onze BlackOps-projecten blijkt.

Techniek, techniek, techniek… maar waar blijft de mens?

In 2013 sloot ik mijn blog af met de vraag: ‘pfff, wil ik dit eigenlijk allemaal wel?’. Die vraag is voor mij nog altijd relevant. En belangrijker nog, ik denk dat het steeds duidelijker wordt dat er meer dan genoeg technologieën zijn en blijven komen. 

Juist de manier waarop wij als mensen en als organisaties kunnen kiezen een bepaalde techniek een (nuttige!) plaats te geven in onze dagelijkse processen, om de zorg voor mensen te verbeteren of hen in staat te stellen zelfstandiger te blijven. Koude ICT, voor warme Zorg! Daar zit wat mij betreft de grote kans.  

En hoe je dat doet? Daarover gaat mijn volgende blog: Wat hebben de meest innovatieve zorgorganisatie van Nederland gemeen?

Ben ik voorspellingen vergeten? En wat denkt u van al die technologieën? Via Twitter of LinkedIn hoor ik het graag!

Deel 1 niet gelezen, lees hier ‘7 disruptieve zorginnovatie-voorspellingen voor 2016 deel 1’.