Duwen en trekken aan nieuwe informatie-uitwisseling

Druk op de ketel in Orlando. Er gebeuren spannende dingen in de wandelgangen van de Himss. Het Informatieberaad onder leiding van secretaris-generaal Erik Gerritsen van VWS zet druk op de ketel: IT-leveranciers moeten overschakelen op open samenwerking.

Dat is trouwens makkelijker gezegd dan gedaan. Leveranciers beschermen immers niet alleen hun marktaandeel maar moeten ook garanderen dat geen onverlaat kan prutsen met verzamelde integere data in het epd en dat de data in het epd kloppen, betrouwbaar zijn en de juiste context bevatten.

Open samenwerking. Daar heb je veel partijen voor nodig. Te beginnen met zo'n stuk of tien epd-leveranciers in de Nederlandse ziekenhuis- en huisartsmarkt. Outsider Epic daagt hier de hegemonie van ChipSoft uit. Dat bedrijf levert echter nog altijd aan ruim zestig procent van de ziekenhuizen een ZIS. Dominantie gaat nogal eens gepaard met geslotenheid. Of verandert dit?

Exclusiviteit

Terwijl het bedrijf jarenlang Himss-sessies exclusief voor klanten organiseerde, zet ChipSoft voor het eerst de deur open voor bijvoorbeeld consultants en implementatiepartijen. Verbaasd en verheugd snuiven die de nieuwe wind op. Ze krijgen te horen tot welke spannende innovaties dat leidt. Een nieuwe consultvoering bijvoorbeeld, waarmee de dokter vanuit één scherm het hele proces kan sturen. Diagnostiek, anamnese, richtlijnen en protocollen, behandelopties, medicatie, uitzetten van orders. Rules based informatie uit het systeem reikt op basis van richtlijnen en protocollen realtime adviezen aan en levert tijdwinst op. Precies dat is volgens Gerrit Mulder van ChipSoft de trigger voor dokters om ermee te willen werken.

Curatieve zorg verplaatst zich deels van anderhalve en eerste lijn, naar thuis en naar de smartphone. Voor die beweging is passende informatie nodig. Samenwerking met revalidatie, eerste lijn, apotheken, geestelijke gezondheidszorg. Die uitwisseling stuit tot dusverre op de muurtjes tussen verschillende systemen. Een snelle oplossing is buiten bereik sinds het Landelijk EPD vanwege privacy-issues en het ontbreken van controle voor de patiënt zijn Waterloo beleefde in de senaat. Er wordt al veel informatie uitgewisseld via het LSP, maar echt verrijken van de data ín de systemen van de aanbieders kan nog niet. 'Curatieve zorg verplaats zich deels van anderhalve en eerste lijn, naar thuis en naar de smartphone'

Wie is aan zet?

Een onafhankelijke partij – lees de overheid – zou de kar van data-uitwisseling weer uit de modder moeten trekken, vindt ChipSoft. Maar dat doet de overheid niet meer, stelt Remko Nienhuis van dat bedrijf. Zorgaanbieders komen evenmin in beweging, zorgverzekeraars laten de handschoen liggen. Dus zegt Chipsoft: wij vinden dat die naadloze informatie-uitwisseling er wel moet komen, dan moeten wij het maar doen.

Andere leveranciers van epd's lijken ook meer en meer die kant op te bewegen. Professor Marlies Schrijven van het AMC, 'hoedster van EPIC' in dat ziekenhuis, maakt de eerste integraties met apps van buiten waar echte data-uitwisseling moet plaatsvinden. Zij plaatst ook een kanttekening want niet alles moet zomaar het dossier van de dokter vervuilen, wetenschappelijk bewijs en validatie zijn nog lang niet altijd voorhanden. Dus naast de techniek moet juist ook DAAR aan gewerkt worden, zo vindt zij.

Buitensluiting

Met deze mooie beloften, lijkt er echt beweging te ontstaan. Als dat maar geen 'olifantendans' wordt. Nieuwkomers en kleinere partijen zouden mogelijkheden op de markt moeten hebben. Zo heeft het Amerikaanse Cerner – zeer groot in de VS, nog vrij klein in de Benelux - in de ziekenhuismarkt grootse plannen om de gevestigde orde naar de kroon te steken.

De eerste lijn moet - zeker gezien de verplaatsing van zorg naar huis – kunnen aansluiten.  Promedico-directeur Pita van Arkel bepleit openheid en giet daar een extra saus overheen: "We moeten als leveranciers van kernsystemen snappen dat we niet alles kunnen. Daarom zoeken we juist samenwerking op met kleinere partijen. Bedrijven die apps maken bijvoorbeeld zodat ook zij onderdeel van het ecosysteem worden." 'De eerste lijn moet - zeker gezien de verplaatsing van zorg naar huis - kunnen aansluiten'

Salesforce

De gedachte van openheid wordt mede gevoed door partijen uit andere markten. Zoals Salesforce, dat in de medische data actief is geworden. Salesforce kan bogen op jarenlange ervaring in andere sectoren met soort 'appstore' (Salesforce Marketplace) ín het systeem zit. Deze is beschikbaar voor ontwikkelaars die er zelf apps voor kunnen ontwikkelen en kan innovatie stuwen zonder dat het voor de zorgorganisties extra geld hoeft te kosten. We zijn benieuwd hoe die ontwikkeling zich naar de gezondheidszorg vertaalt.

Ook marktleider ChipSoft lijkt die kant op te bewegen. Daartoe is Zorgplatform gebouwd. Daarin worden alle communicatiekanalen samengebracht. En dat zijn er nogal wat. Epd's, beeldvorming, medicatie, telefoon, apps, en ja, ook de fax die in de zorg nog altijd hoogtij viert. Cruciaal is de user experience: dokters zijn niet te verleiden, die willen gewoon ervaren dat het proces soepeler verloopt en dat ze tijd besparen.

Gisteren schreven we hier over merkverslaving. Die lijkt in de presentatie van Zorgplatform afwezig,  nergens valt op de dia's of in de animatie een logo te bekennen. Alle partijen worden van harte uitgenodigd om aan te sluiten. Ketenintegratie, ondersteund door een transmuraal dossier waarbij ook apotheken, huisartsen een geestelijke gezondheidszorg zijn aangesloten.

'Eerst zien dan geloven'

De nieuwe openheid lijkt een koerswending van formaat. Zorgaanbieders kunnen onderling via Zorgplatform informatie uploaden, onafhankelijk van het systeem. Patiënten kunnen hun thuismeetgegevens ook toevoegen. En apps van derden kunnen 'praten' tegen het kernsysteem. Het klinkt beloftevol. Cruciaal is of andere partijen inderdaad gaan aansluiten. In the meanwhile is secretaris-generaal vrolijk sceptisch: "Eerst zien en dan geloven." We gaan het zien.

Morgen populatiemanagement en value based healthcare. Want als de randvoorwaarden daarvoor – waaronder vrij gebruik van data - eenmaal geregeld zijn, dan begint het pas echt.

Ruud Koolen, uitgever Skipr en Zorgvisie, en Daan Dohmen, CEO FocusCura.

Dit blog is eerder verschenen op Skipr.

Skipr Himss Highlights

De Himss 2017 in Orlando is de grootste beurs op het gebied van ICT en zorg in de wereld. Software-ontwikkelaars en ingenieurs van grote en kleinere bedrijven toen er hun nieuwste ontwikkelingen. Skipr doet verslag vanuit Orlando waar 1200 bedrijven en 45.000 bezoekers vijf dagen lang blikken in de nabije toekomst werpen.

Philip van de Poel levert nieuwsberichten, achtergronden en context.
Ruud Koolen en Daan Dohmen proberen in blogs en vlogs de zin van de onzin te scheiden. Dit in navolging van hun blogs tijdens Futuremed en bezoeken aan Silicon Valley in 2013, 2014 en 2015.

Wellicht bent u nieuwsgierig naar de lessen van de HIMSS 2017, maar bent u niet in de gelegenheid om af te reizen naar Orlando. Geen nood: dan komt u op 10 maart naar de Skipr HIMSS Highlights in Houten. Samen met bestuurders en IT-experts die de Himss hebben bezocht, vertaalt Skipr de HIMSS-lessen naar de Nederlandse context. Komt u ook?