Raoul Zaal over Innovatie in de Zorg

1 juli 2021

Raoul Zaal, CEO van FocusCura was enkele weken geleden te gast in de podcast ‘Innovatie in de zorg’ van Key Groep – Management consultants voor de zorg. Hij sprak daar uitgebreid over innoveren in de zorg aan de hand van drie stellingen.

 

Stelling 1 – Innovatie is altijd een grote verandering

Nee. Innovatie is geen project, maar een manier van denken, een manier van werken. Elke dag een beetje beter, stapje voor stapje. Innoveren doe je vanuit een missie, visie en concrete strategische doelen waar je in gelooft en voor wilt gaan. Met het besef dat je niet eenmalig een stuk technologie naar binnen sjouwt als ‘oplossing’, maar continu blijft werken aan verbetering en het bereiken van je doel.

Dat is ook de filosofie binnen FocusCura. We willen de gebruiker echt heel goed snappen. Niet op een technische manier, maar juist de beleving, de perceptie, de ervaren problemen en dat goed in beeld brengen voordat je begint met technologie. En wat we ontwikkelen doen we op een ‘agile’ manier, waarbij we alles opknippen in kleine stukjes en stap voor stap werken. Het is nooit af, het kan altijd beter. En zodra iets is ontwikkeld brengen we het naar de gebruiker om feedback te ontvangen, zodat we het daarna weer beter kunnen doen. Kort cyclisch werken noemt men dat. Dat gaat veel sneller en als iets niet voldoet, dan doet het minder pijn dan wanneer je een jaar lang iets ontwikkelt waarvan dan blijkt dat het niet werkt. Dan heb je een jaar tijd en energie verspild.

We betrekken onze klanten dan ook vanaf het begin af aan bij innovaties. We gaan in gesprek, bepalen gezamenlijk het probleem en werken gezamenlijk aan de oplossing. Wat overigens niet betekent dat dit per definitie een technische oplossing is. En soms ligt de oplossing niet bij ons, maar extern. In dat geval zoeken we samen verder naar partners, waar we ook onderzoekinstellingen zoals Universiteit Twente of Avans bij betrekken.

‘’Een belangrijke tip bij innoveren? Accepteer dat 1/3 van wat je wilt, hebt bedacht en ontwikkeld, niet lukt of niet werkt.’’

Stelling 2 – Om te innoveren moet je creatief zijn

Ja, maar met enige twijfel. Innovatie wordt namelijk vaak gezien als een creatief proces, uitgevoerd door een creatief persoon die jarenlang op zijn zolderkamer nadenkt over innovatie. Maar vaak komen inzichten voor innovatie uit data of observaties. Moet je daar heel creatief voor zijn?

Bij FocusCura geloven we dat inzichten overal vandaan kunnen komen. Creativiteit kan helpen bij het vinden van nieuwe ‘inzichten’ of bij het ontwerpen van oplossingen. Maar het belang van ‘creativiteit’ wordt vaak enorm overschat in innovatietrajecten. Wij geloven in creativiteit in de zin van telkens opnieuw proberen en verbeteren. Niet in de vorm waarbij je uiteindelijk een ‘eureka moment’ beleeft en dan de zorg hebt ‘disrupted’.

Er zijn heel veel manieren om inzichten te vinden. Zet die situationeel in: analyseer data, loop mee en observeer, houdt in-depth interviews, organiseer focusgroepen, etc. Maar zorg er in alle gevallen voor dat je het inzicht met data kunt ‘vastpakken’. Als je dat niet doet, weet je ook niet wat de impact is van de oplossing die je brengt.

Stelling 3 – Innovatie in de zorg leidt tot onpersoonlijke zorg, bijvoorbeeld door de inzet van technologie in plaats van mensen.

Een heel duidelijk ‘nee!’. Met uitroepteken. Integendeel. Het probleem is dat er te vaak in ‘of-of’ wordt gedacht, in plaats van ‘en-en’. Koude technologie en warme zorg kan prima samen. Sterker nog. Zonder innovaties en technologie gaan we warme zorg niet overeind houden. We willen heel graag dat zorgverleners meer tijd hebben en krijgen voor aandacht en warme zorg voor de cliënt. Technologie kan daarbij helpen, bijvoorbeeld door het weghalen van administratieve taken uit de keten. En dit is slechts een simpel voorbeeld.

‘’Mijn oproep aan alle zorgbestuurders: innoveer en wees niet bang om onderuit te gaan. Succes is een keer meer opstaan dan dat je gevallen bent.’’

De grote uitdaging voor ons is het meekrijgen van de zorg in Nederland. De handrem zit er te vaak op. Wanneer die handrem eraf gaat, gaat innovatie veel sneller en komt er zoveel energie en enthousiasme vrij. Zeker als je ziet dat het werkt en de impact heeft die we zoeken. Dat is waar we voor gaan bij FocusCura. Onze houding is daarbij dat we er op eigen risico vol in gaan wanneer we overtuigd zijn van dat technologie waarde voor de zorg creëert.

Daarom geloof ik ook niet in pilots, zeker niet als technologie het uitgangspunt is. In de zorg worden heel veel pilots gedaan. Vaak met dezelfde technologie, op hetzelfde moment en op veel verschillende plekken. Zorgorganisatie A doet op dit moment een pilot, die door Zorgorganisatie B zes jaar geleden al is gedaan en waar de uitkomsten al lang van bekend zijn. En niet met een ‘job to be done’ als startpunt, maar technologie die al vijf of tien jaar oud is. Soms zelfs zonder harde, meetbare criteria voor succes. Daar moeten we vanaf. Het herhalen van pilots creëert geen snelheid en geen waarde.

“Het kan echt anders. Met meer snelheid en meer impact. Ik wil iedereen uitnodigen om met ons de dialoog aan te gaan en samen de zorg beter te maken.’’

Ooit ben ik begonnen bij FocusCura, na ervaringen toen mijn zoon in het ziekenhuis lag. Ik kreeg een envelop aan het eind van zijn verblijf waarbij ik dacht: ‘wat moet ik moet die envelop?’ Dat was zijn dossier die ik naar de arts moest brengen die de behandeling overnam. Ik kwam uit de digitale wereld en dacht, dit kan echt anders. Ik ben extreem gemotiveerd, want er valt nog zoveel te verbeteren.

Er valt zoveel moois te realiseren, voor alle betrokkenen. Zowel voor de cliënt/patiënt, zorgverleners, mantelzorgers. Als we maar durven en – vooral – doen! Vanuit visie en lef innoveren en niet bang zijn om fouten te maken of ‘onderuit te gaan’. Gebruik het probleem dat je wilt oplossen als startpunt, niet de technologie. Maak kleine stapjes, behaal kleine successen, dan wordt innoveren ook veel leuker. Zeker in de zorg, waar we enorm dankbaar werk verrichten.