Warme zorg met koude techniek

9 juli 2020

Dit artikel verscheen in magazine Kijk op het Noorden, editie juli 2020.

Er zijn van die bedrijven waarbij alles lijkt te kloppen. Bijvoorbeeld omdat ze, gelet op maatschappelijke ontwikkelingen, precies op het juiste moment én op de juiste plaats zijn. Of omdat ze oplossingen bieden die exact de nijpende behoefte in een bepaald tijdperk invullen. FocusCura is zo’n bedrijf. Een aanbieder van zorginnovaties waarmee mensen langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Denk aan alarmopvolging, toediening van medicatie en slimme toegang tot de woning voor bewoner en zorgmedewerker. 
Onlangs nam FocusCura de activiteiten rondom personenalarmering en toegang over van Hulpmiddelen Centrum Friesland. Daarmee zette de ‘bruggenbouwer tussen koude techniek en warme zorg’ een voet aan de grond in het Noorden van Nederland. Kijk op het Noorden ging in gesprek met drie directbetrokkenen.

Bruggen bouwen tussen koude techniek en warme zorg: hoe doe je dat? CEO Raoul Zaal geeft meteen antwoord: “Door als vanzelfsprekend te beginnen bij de behoefte van de eindklant. Wat is het probleem waarmee iemand zit? Hoe kunnen we dat oplossen? En dan de vraag: welke rol kan digitale techniek hierbij vervullen? Ik durf zeker te bekennen: wij worden blij van technische oplossingen en ICT maar dat is en blijft secundair. Primair gaat het erom dat wij mensen helpen langer zelfstandig te blijven. Kan dit niet linksom, dan doen we het rechtsom. En met diezelfde mentaliteit proberen wij ook het werk van de zorgmedewerker gemakkelijker te maken.”

“Dat is het mooiste van ons vak”, vult implementatiespecialist Petra Mimpen aan. “Het is geweldig om te zien hoe zelfstandig wonen voor oudere of hulpbehoevende mensen veiliger en gemakkelijker wordt door onze ondersteuning. Maar het is ook heel dankbaar om te zien hoe blij zorgmedewerkers zijn met onze innovaties. Het helpt hen om weer meer met de kern van hun eigen vak bezig te zijn: warme en menselijke zorg bieden.”

Dagelijkse praktijk als basis voor innovatie
FocusCura (100+ medewerkers, gevestigd in Driebergen) is in 2003 opgericht. Inmiddels maken meer dan 150.000 cliënten dagelijks gebruik van de zorginnovaties van het bedrijf. Dit zijn vaak kwetsbare mensen die bijvoorbeeld altijd een alarmknop bij zich dragen. Met deze knop kan hulp worden ingeroepen bij een calamiteit. 
Of mensen die structureel medicijnen nodig hebben, maar niet meer zelf kunnen bijhouden wanneer zij welke medicijnen moeten innemen. Hier biedt het gebruik van de digitale medicijndispenser cMed Plus een uitkomst. 

Een andere doelgroep zijn zorgmedewerkers. Tenslotte bieden zij zorg waarbij zij de technische innovaties heel goed kunnen gebruiken. “Ik stoor me aan de wijze waarop deze gedreven mensen in de zorg hun werk moeten doen”, stelt Zaal. “Er wordt op veel plaatsen nog inefficiënt gewerkt, waardoor de werkdruk extreem hoog is. En dan heb ik het nog niet over de vele administratieve taken die erbij komen kijken. Wij kunnen helpen en digitalisering is daarbij een middel.” Mimpen, aanvullend: “En we doen ook méér. We duiken in de markt, we analyseren situaties en werkprocessen en komen met voorstellen waarmee deze processen vaak een stuk efficiënter kunnen worden gemaakt.”

Levenskwaliteit en efficiency gaan hand in hand
“Ik zal een voorbeeld geven”, zegt Zaal. “Een van onze kernactiviteiten is alarmopvolging. Het meest belangrijke daarbij is dat het systeem betrouwbaar is. We hopen allemaal dat de bewoner de knop nooit nodig zal hebben, maar wanneer een dergelijke situatie zich dan tóch voordoet moet het werken, punt uit. Daar besteden we veel aandacht aan. Mensen moeten erop kunnen vertrouwen dat het systeem werkt, zonder haperen. Dat geeft een veilig en rustig gevoel. En dat is precies wat wij nastreven”.

Tegelijkertijd moeten de oplossingen ook een verbetering op het gebied van efficiëntie bieden. Wijkverpleging is al dagelijks overbelast met geplande zorgverlening. Maar ook de opvolging van ongeplande zorg door een valpartij of andere ongemakken komt bij de wijkverpleging terecht. “Wij schrikken regelmatig als we zien hoeveel werk dat allemaal bij elkaar is. Dan ga je onderzoek doen en kom je erachter dat in bijna tachtig procent van de gevallen dat er op de alarmknop is gedrukt directe opvolging door de wijkverpleger niet nodig was geweest. In veel gevallen had een kort telefoongesprek al kunnen volstaan. Daarnaast is er een grote categorie gebeurtenissen die wel opgevolgd moesten worden, maar die niet acuut waren. Daar kan een vrijwilliger of een familielid iets mee doen. Maar al die informatie moet je dan wel direct bij het alarm kunnen verzamelen. Met digitale techniek kan dat. Dan haal je de ruis eruit en stabiliseer je de werkdruk voor de wijkzorg.”


Innoveren door samen obstakels te overwinnen
Medicijngebruik is ook zoiets, zo vertelt Zaal. “Wie al aardig op leeftijd is heeft dikwijls verschillende medicijnen per dag nodig. Maar eraan denken, de juiste dosering kiezen en ook nog in de juiste volgorde innemen is lastig. Onderzoek heeft uitgewezen dat er in Nederland 50.000 ziekenhuisopnamen per jaar zijn als gevolg van fouten in medicijngebruik. En nog erger: ook zo’n duizend sterfgevallen per jaar zijn hieraan toe te rekenen. Wij vinden dit onacceptabel en hebben daarom de cMed Plus oplossing ontwikkeld. Een medicijndispenser die verbonden is met een speciaal hiervoor door ons gemaakt dataplatform waarin voor elke cliënt de door de apotheker voorgeschreven medicatie is vastgelegd en de daadwerkelijke uitname uit de cMed Plus medicijndispenser wordt bijgehouden.  De dispenser waarschuwt de cliënt met duidelijke geluid- en lichtsignalen wanneer het tijd is voor de medicatie en heeft dan ook de juiste dosering klaarstaan. Als de cliënt een medicatiemoment mist geven wij een seintje of bellen we zodat de cliënt de medicijnen alsnog kan innemen. Als dat niet voldoende is dan escaleren we naar de wijkzorg zodat die polshoogte kan nemen.”
Een perfecte oplossing, klaar voor gebruik zou je zeggen. Maar als implementatiespecialist weet Petra Mimpen dat er tussen ambitie en werkelijkheid vaak nog een lange weg ligt. Organisaties moeten wennen aan het idee dat techniek soms net zo goed als of zelfs beter kan helpen dan de mens...”

Zaal:  “Het is soms moeilijk de snelheid te accepteren waarmee innovaties worden geïntroduceerd . Zeker als je ziet hoe enorm groot de uitdagingen in de zorg zijn en hoe groot het efficiency- en verbeterpotentieel is dat onze oplossingen kunnen bieden. Om die reden hebben wij ook een customer succes manager met een zorg- en verandermanagement achtergrond aangenomen die onze klanten bijstaat in het inregelen en opschalen van de cMed Plus oplossing. Vaak begint een klant met een pilot van ca. 20 cliënten om op die manier kennis te maken met de dienst en ervaring op te doen. Daarna volgt een opschaalplan dat we samen uitvoeren. Op die manier hoeft bij een groot aantal cliënten de wijkzorg maar eenmaal in plaats van vier maal per dag te komen. De cliënt kan dus veel onafhankelijker leven en de wijkzorg kan meer tijd besteden aan cliënten die echt zorg nodig hebben. Zo snijdt het mes ook hier aan twee kanten.”

Noord-Nederland als belangrijke groeipijler
Het moge duidelijk zijn: FocusCura is een bedrijf met een missie. Dat heeft ook Wypkje Hamburg uit Drachten ondervonden. Zij werkte jarenlang bij het bekende Hulp Middelen Centrum Friesland, totdat dit in mei van dit jaar failliet werd verklaard. “Geen fijne periode, met veel onzekerheid”, zo stelt ze. “Maar je voelde het als medewerker ook wel aankomen. De laatste periode was het voor mij lastig om plannen te maken en het bedrijf liep achterop als het gaat om digitalisering.” 

Inmiddels heeft FocusCura het deel van het bedrijf overgenomen dat zich bezighield met technologie voor thuiszorg en daarmee ook een stevige voet aan de grond gekregen in Noord-Nederland. Dit is een bewuste keuze. Juist omdat de aanrijtijden in Noord-Nederland vaak lang zijn valt er in deze regio extra veel te winnen in efficiency bij de wijkzorg. En dat kan alleen maar als je ook lokaal aanwezig bent en met lokale mensen werkt. Vandaar dat FocusCura alle medewerkers van dit deel van HMC een arbeidsovereenkomst heeft geboden en nu naar een lokale vestiging zoekt. Hamburg heeft intussen de functie van accountmanager gekregen en ze merkt dat er een andere wind waait. “Ik wil niet negatief zijn over het verleden, maar met het innovatieve en toekomstgerichte van FocusCura is het voor mij heerlijk werken. Ik kijk ernaar uit om met de vele innovaties die er zijn de markt op te gaan en ook mijn klanten dit perspectief te bieden.” 

“Dat is precies wat we willen”, zegt Zaal. “Dat onze mensen de markt op gaan. Het veld in, de klanten en cliënten opzoeken. En blijven vragen: waar zit je mee? Wat kan er beter? En dan geen dikke plannen schrijven, maar durven te beginnen met praktische stappen. We hoeven de wereld echt niet met één grote revolutie te veranderen. Maar wanneer we het zelfstandig wonen voor kwetsbare mensen én het werk van de zorgmedewerker stapje voor stapje beter kunnen maken is onze missie geslaagd.”